درحالی که مقامات جمهوری اسلامی میکوشند با انکار و ارایه اطلاعات گمراهکننده درباره پیامد بازگشت تحریمها، بر افکار عمومی داخل ایران اثر بگذارند و در همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی رویکرد ابهام را در پیش گرفتهاند، لارنس نورمن، خبرنگار وال استریت ژورنال که سالهاست پرونده هستهای جمهوری اسلامی را دنبال میکند، میگوید، به او گفته شده اگر تهران همکاری نکند، اروپا احتمالا در آبانماه پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل میفرستد.
نورمن تاکید کرد که ممکن است جمهوری اسلامی بخواهد وانمود کند مساله کنار رفته، اما اینطور نیست. به گفته نورمن، باید به خاطر داشت که بریتانیا، فرانسه و آلمان ۱۲ ماه فرصت دارند، قطعنامه پایبند نبودن جمهوری اسلامی به تعهدات هستهای را به شورای امنیت ارسال کنند.
هرچند در صورت ارجاع پرونده، چین و روسیه رای وتو دارند اما تجربه شش قطعنامه تحریمی شورای امنیت قبل از برجام نشان میدهد که این دو کشور در بحرانیترین وضعیت برای جمهوری اسلامی از رای وتوی خود استفاده نکردند و به هر شش قطعنامه رای مثبت دادند.
از سوی دیگر، اکنون اروپا نیز مانند آمریکا نه تنها از غنیسازی صفر در ایران صحبت میکند بلکه در موضع مشترک با شورای همکاری خلیج فارس خواستار توقف توسعه برنامه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی شده است.
موضوعی که مورد تاکید علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی قرار دارد و بعید است راهحل مذاکرهای برای آن وجود داشته باشد.
در چنین وضعیتی، مقامات تهران به انکار وضعیت موجود روی آوردهاند. از رهبر جمهوری اسلامی که از شکست اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه سخن میگوید و آسیب دیدن سایتهای هستهای را خواب و خیال آمریکا توصیف میکند تا چهرههایی مانند عباس عراقچی، وزیر خارجه که مدعیاند قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام ضمیمه آن است دیگر منقضی شده و به رغم اعلام صریح سازمان ملل درباره بازگشت تحریمهای بینالمللی، حقیقت فعال شدن مکانیسم ماشه را انکار میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آنها در این زمینه به همراهی نکردن کشورهایی مانند روسیه با بازگشت تحریمها اشاره میکنند در حالی که خود روسیه تحت شدیدترین تحریمهای غرب قرار دارد و در حال حاضر این کشور به دلیل کمبود تجهیزات در جنگ اوکراین از جمهوری اسلامی پهپاد دریافت میکند.
از سوی دیگر، بسیاری از کشورها از آمریکا، اروپا، کانادا و استرالیا تا حتی ژاپن که هر یک وزنه قدرتمندی در بازار و اقتصاد جهان بهشمار میروند اعلام کردهاند که با بازگشت تحریمها علیه ایران همراهی میکنند.
با این وجود، علی لاریجانی، که پس از جنگ ۱۲ روزه دوباره به سمت دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب شده، کارایی گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی را نیز زیر سوال میبرد. او میگوید که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس «کار خودش را کرده و گزارشهای او دیگر اثری ندارد.» این درحالی است که اعضای شورای حکام به دنبال عمل نکردن جمهوری اسلامی به تعهداتش از گروسی خواستند گزارش جامع تنظیم کند و همین گزارش زمینهساز فعال شدن مکانیسم ماشه شد.
هرچند لاریجانی تهدید کرده بود که بعد از جنگ به حساب گروسی میرسد و پس از آن بود که مدیرکل آژانس در وین تحت تدابیر شدید امنیتی قرار گرفت، گزارشهای فصلی او درباره نوع همکاری تهران در اقدامات بعدی آمریکا و اروپا علیه جمهوری اسلامی نقش مهمی دارد. در حال حاضر همکاری جمهوری اسلامی و آژانس تقریبا در وضعیت تعلیق است و سرنوشت ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ناپدید شده در جریان جنگ ۱۲ روزه روشن نیست.
جمهوری اسلامی میکوشد با انکار و فضاسازی، دوره ترامپ را پشت سر بگذارد اما بعید است اروپا و اسرائیل بخواهند در دوران پسا ترامپ با ایران در آستانه هستهای شدن و موشکهای قارهپیما مواجه شوند.